STRONA GŁÓWNA
WARSZTATY
PROJEKTY
EWALUACJA
INSPIRACJE
GALERIA
KONTAKT

KURS MISTRZOWSKI
TOLERANCYJNI
PUBLIKACJA

 


zobacz też:

Projekty zrealizowane w pierwszej edycji konkursu: 2006

Projekty zrealizowane w drugiej edycji konkursu: 2007

 


Projekty realizowane w trzeciej edycji konkursu (2008)


 

1. „Żyliśmy razem przez wieki, czyli Żydzi i Polacy w Białymstoku”
// Fundacja Edukacji i Twórczości

Projekt edukacyjny, skierowany do białostockich nauczycieli i animatorów kultury. Ideą działań było zorganizowanie cyklu szkoleń, które spełniałyby potrzebę edukacji wielokulturowej nauczycieli, odczuwających brak dostatecznej wiedzy na ten temat. Głównym celem było zaszczepienie postaw akceptacji i tolerancji, pobudzenie ciekawości poznawczej oraz wprowadzenie metod i działań twórczych do szkół. Przeprowadzony kurs obejmował 10 weekendowych spotkań. Zajęcia dotyczyły kultury i historii żydowskiej – przeprowadzono szereg warsztatów artystycznych (plastyczne, ceramiczne), warsztatów z użyciem metod aktywizujących, spotkań ze znawcami tematyki żydowskiej, wycieczek. W projekcie uczestniczyły 22 osoby. Owocem ich pracy jest publikacja, zawierająca opisy zrealizowanych przez nauczycieli przedsięwzięć.

 

2. „Każdy naród dawał, każdy brał – wielokulturowość w Karpatach”
// Stowarzyszenia „Olszówka”

Trzecia edycja projektu tak, jak w poprzednich latach, objęła zajęcia edukacyjne o tematyce żydowskiej dla uczniów szkół. Wydane zostały pocztówki o Żydach w Krośnie, stanowiące materiał edukacyjny prowadzonych zajęć. Owocem działąń Stowarzyszenia na rzecz przywrócenia pamięci o krośnieńskich Żydach była organizacja uroczystej ceremonii „Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata” Instytutu Pamięci Yad Vashem. Uroczystość miała miejsce 9 września 2008 r. w Krośnie. Po raz kolejny programowi projektu towarzyszyło wydarzenie muzyczne, jakim jest „Karnawał karpacki”. W tym roku przewodził mu motyw zbójecki. Przez cały rok 2008 Stowarzyszenie nadal zbierało materiały niezbędne do wydania mapy i przewodnika po dziedzictwie kulturowym „Cygański las”. Posłużyły one do ukazania specyfiki kulturowej, historycznej, krajobrazowej i przyrodniczej jednej z części Bielska-Białej – cygańskiego Lasu. Wernisaż wystawy starej fotografii rodzinnej „Człowiek jest piękny” odbył się w Książnicy Beskidzkiej. Ekspozycja opowiadała o różnorodności kulturowej wsi na pograniczu Bieszczad i Beskidu Niskiego (Morochów, Zawadka, Morochowska, Poraż, Mokre), będącego pograniczem polsko – ukraińskim. Fotografie prawie dziesięciu rodzin zebrano podczas wizyt u mieszkańców, są one swoistym pejzażem pamięci indywidualnej i zbiorowej. Są tu obecne najważniejsze momenty życia człowieka: narodziny, ślub, pogrzeb, ważne święta.

 

3. „Kołysanka dla miasteczka”
// Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Razem dla Rozwoju”, Bodzanów

Projekt realizowany był przez młodzież z Koła Historycznego, działającego w bodzanowskim gimnazjum. Podczas zajęć uczniowie przeprowadzili poszukiwania w Archiwum Państwowym w Płocku, zbierali także relacje mieszkańców Bodzanowa dotyczące wielokulturowej historii ich miasteczka. Podczas finału projektu wyświetlony został film „Kołysanka” z 1986 roku – zdjęcia do pierwszej z trzech nowel, opowiadającej o niezwykłej przyjaźni dwojga dzieci zamkniętych w getcie, powstały właśnie w Bodzanowie. Po projekcji Daniel Olbrychski przeczytał utwór "List do Marca Chagalla". Towarzyszył mu grający na klarnecie Dariusz Falana. Uczniowie gimnazjum zaprezentowali tradycyjne tańce żydowskie, zaś całemu wydarzeniu towarzyszyła wystawa fotograficzna, na którą złożyły się archiwalne fotografie Bodzanowa, wykonane przez żołnierza niemieckiego w 1940 roku.

 

4. „Dawid Rubinowicz”
// Stowarzyszenie na Rzecz Odnowy Wsi „Odnownica”, Bodzentyn

Cykl wydarzeń artystycznych będących kontynuacją projektu „Pamiętnik”. Tym razem działania skupiono wokół organizacji Dni Dawida Rubinowicza, przede wszystkim zaś – przygotowano spektakl oparty o pamiętnik tego żydowskiego chłopca W przygotowaniach wykorzystano wystawę fotografii otworkowych z poprzedniego projektu, zorganizowano też warsztaty tańców żydowskich, które przybliżyły kulturę, zwyczaje i tradycje żydowskie. Równolegle z pracami nad inscenizacją trwały prace porządkowe na cmentarzu żydowskim w Bodzentynie. Dni Dawida Rubinowicza, organizowane w dniach 27-28 września 2008r., rozpoczęły się wędrówką śladami chłopca: do mykwy, synagogi i domu, gdzie znaleziono pamiętnik.  Odbył się koncert muzyki klezmerskiej w wykonaniu zespołu „Chmielnikers”, w gimnazjum zaprezentowano wystawę fotograficzną dokumentującą zmiany na cmentarzu. Odprawiono wielowyznaniową mszę w intencji pomordowanych w Treblince a po premierze spektaklu widzowie spotkali się z Tovą Benzvi, która opowiedziała o obrzędach żydowskich. Były wspólne śpiewy i nauka pieśni w języku hebrajskim. Szczególnie ważna była obecność gości ze Szwecji - potomków bodzentyńskich Żydów. Spektakl „Dawid Rubinowicz” wystawiono również na Scenie Lubelskiej w Warszawie. Dni Dawida Rubinowicza weszły już na stałe do kalendarza imprez kulturalnych organizowanych w Bodzentynie.

 

5. „Przechadzka po Brzeźnie”
// Stowarzyszenie Homo Faber, Brzeźno

Projekt przypominał o wielokulturowej historii Brzeźna – obecni mieszkańcy to w większości ludność napływowa, niewielu z nich pamięta przedwojennych sąsiadów. Uczestnikami projektu była grupa uczennic i uczniów klas 3 i 6 z Zespołu Szkół Ogólnokształcących z Oddziałami Integracyjnymi w Brzeźnie. Wspólnie nakręcili film, ukazujący bogactwo historii i kultury ich miasteczka. Aby się do tego dobrze przygotować, uczniowie przez kilka miesięcy poznawali historię swojej miejscowości, wzięli również udział w warsztatach muzycznych i teatralnych. Premierze filmu towarzyszyła wystawa zdjęć z planu filmowego.

 

6. „Kadisz za sąsiadów”
// Stowarzyszenie Miłośników Twórczości Brunona Jasieńskiego, Klimontów

Artystyczne i edukacyjne działania adresowane do mieszkańców Klimontowa, przywracające pamięć o żydowskich mieszkańcach miasta. Grupa klimontowskich dzieci wzięła udział w warsztatach plastycznych, prowadzonych przez Annę Rozenfeld. Podczas zajęć odkrywały stopniowo elementy kultury żydowskiej. Następnie odbył się warsztat historii mówionej, po którym wyłoniła się grupa zbierająca opowieści od mieszkańców Klimontowa. Grupa uczennic gimnazjum – uczestniczek wspomnianego warsztatu, wzięła również udział w zajęciach twórczego pisania, podczas których odkrywały tajemnice starych klimontowskich fotografii. Małgorzata Litwinoweicz-Droździel z grupy „Studnia O” poprowadziła warsztat opowieści, oparty o zebrane do tej pory relacje i zdjęć mieszkańców Klimontowa. Wszystkie działania podsumowywał spacer po Klimontowie, zarejestrowany na filmie i obejmujący m.in. mykwę, dom doktora Kapłana (do dziś wspominanego przez wielu starszych Klimontowian żydowskiego lekarza) czy dom rabina. 30 października, w rocznicę likwidacji getta w Klimontowie odprawiona została msza św.

 

7. „Przywróćmy pamięć. Śladami społeczności żydowskiej w mojej miejscowości”
// Stowarzyszenie Centrum Polsko – Niemieckie Pojednanie, Kraków

Projekt skierowany do uczniów szkół ponadpodstawowych. Jego twórcy zainspirowali lokalne społecznośco do odkrywania dziedzictwa żydowskiego w najbliższej okolicy. Udział w działaniach edukacyjnych i animacyjnych pozwolił uczestnikom odkryć historię i kulturę polskich Żydów – dawnych i obecnych mieszkańców ich miejscowości. Program oparto o pomysł wędrującej wystawy „Żydzi w Polsce. Swoi czy obcy?”, prezentowanej na terenach województw małopolskiego, śląskiego i wielkopolskiego (Kraków, Zbąszyń, Zaborze, Jerzmanowice, Tarnów, Rybnik, Sobków oraz Gołcza). Uczniowie zaangażowani w działania sami byli odpowiedzialni za przygotowanie i prezentację wystawy na terenie szkoły oraz zaproszenie do jej zwiedzania uczniów z innych szkół. Wybrani uczniowie wcielali się w role przewodników po wystawie, do czego zostali przygotowani podczas warsztatów. Prezentacja wystawy w danej miejscowości stawała się dla środowiska lokalnego (najczęściej - szkoły) inspiracją do podjęcia różnorodnych działań na rzecz przywracania pamięci o jej dawnych żydowskich mieszkańcach. Uczniowie wraz z nauczycielami organizowali spotkania ze świadkami historii, wykłady, prelekcje, konkursy plastyczne, happeningi. Wystawa stanowiła też tło dla projektów szkolnych, takich jak gazetki, wystawy, broszury czy plakaty, odnoszące się do lokalnego dziedzictwa żydowskiego danego regionu. Dodatkowo uczestniczący w projekcie nauczyciele otrzymali komplet materiałów edukacyjnych dotyczących historii Żydów i antysemityzmu, plakaty oraz kasetę wideo z filmem „Krótkie życie Anny Frank”. Powstała strona internetowa na portalu „Żydzi w Polsce. Ocalić od zapomnienia – uczyć dla przyszłości”, gdzie zostały zamieszczone informacje o przebiegu projektu w poszczególnych miejscowościach.

 

8. „Światła tolerancji”
// Pracownia Alternatywnego Wychowania, Łódź

Projekt polegał na artystycznych, prowadzonych z podopiecznymi Środowiskowej Świetlicy Terapeutycznej w Łodzi. To kolejny etap pracy w  kształtowaniu u dzieci i młodzieży postaw tolerancyjnych wobec osób innej narodowości. Poszczególne etapy projektu skoncentrowano wokół prac nad przedstawieniem z okazji święta Chanuka. Przybliżyły one uczestnikom historię i kulturę żydowską, prezentowaną przede wszystkim w kontekście Łodzi. Pod opieką przewodnika grupa mogła zobaczyć miejsca historycznie związane z kulturą żydowską (kamienice, pałac Izraela Poznańskiego, granice Litzmannstadt Getto). Urządzono grę detektywistyczną miejską – kolejne zagadki zachęcały do pogłębienia wiedzy o mieście. Podczas przygotowań do Chanuki powstał spektakl, przygotowano dekoracje i specjały kuchni żydowskiej. Zorganizowano też wycieczkę do Zduńskiej Woli, gdzie grupa spotkała się z członkami Stowarzyszenie Yachad, którzy opowiedzieli o historii Żydów z ich miasta. W projekcie uczestniczyła 40-sto osobowa grupa dzieci i młodzieży, podopiecznych Środowiskowej Świetlicy Socjoterapeutycznej w wieku od 7 do 18 lat.

 

9. „Wartości, które łączą przeszłość z teraźniejszością. Murowana Goślina miastem trzech narodowości i miejscem istnienia różnych wyznań”
// Komitet Partnerstwa Ziemi Goślińskiej, Murowana Goślina

Projekt prowokował do poznania wielokulturowej przeszłości Murowanej Gośliny. Działania były kontynuacją odkrywania historii lokalnej społeczności żydowskiej. W projekcie wzięła udział młodzież z Koła Wielokulturowości, 30-ssobowa grupa młodzieży Rosji, Litwy, Szwecji i Niemie, a także gimnazjaliści, studenci i osoby pracujące w Murowanej Goślinie. Tym razem działania toczyły się także wokół tamtejszej mniejszości niemieckiej. Zrealizowano cykl warsztatów wielokulturowych, jak np.. warsztaty międzynarodowe w ramach ekumenicznego spotkania „BIEN” (Baltic Intercultural and Ecumenical Network) pt. „Wartości, które łączą przeszłość z teraźniejszością”. Młodzi ludzie z różnych stron świata (Polska, Rosja, Litwa, Niemcy, Szwecja) dyskutowali na temat tolerancji, pamięci i przyjaźni. Uczestnicy tych warsztatów przeprowadzili następnie otwartą debatę dla mieszkańców Murowanej Gośliny na ten sam temat. Bardzo ważną częścią projektu było chrześcijańsko-żydowskie spotkanie modlitewne oraz uroczystość odsłonięcia tablic upamiętniajacych społeczność ewangelicką oraz żydowską Murowanej Gośliny. W ramach projektu młodzież z goślińskich gimnazjów odtworzyła na płótnie miasto z końca wieku XIX. Uczestnicy  wzięli udział w warsztatach muzycznych, wycieczkach po miejscach pamięci żydowskiej i niemieckiej, konkursach fotograficznych oraz w spotkaniu z Ocalonym – panem Schlomo Wolkowyczem z Izraela. Opracowano też grę historyczną pt. „Śladami trzech wybitnych gośliniaków trzech narodowości: polskiej, niemieckiej i żydowskiej”, wspólnie opracowano wielojęzyczny folder opisujący warsztaty.

 

10. „Mojżesz z Mężenina”
// Nadbużańskie Stowarzyszenie „Mężenin”, Pińczów

Projekt zbudowano wokół warsztatów fotografii otworkowej. Zajęcia z lokalną młodzieżą zaowocowały wystawą zdjęć ilustrujących fragmenty tekstu  „Mojżesz” Janusza Korczaka. Kilkunastoosobowa grupa najpierw wspólnie czytała i interpretowała tekst oraz przygotowała pomieszczeń ciemnię fotograficzną. Plener fotograficzny w Mężeninie odbył się w dniach 21.09. – 01.10.2008r. – jego uczestnicy sami wykonali swoje aparaty. Młodzież samodzielnie wywołała a następnie wybrała najlepsze zdjęcia, które złożyły się na wystawę. Do zdjęć dobrano cytaty z książki Korczaka, przetłumaczone również na język angielski. Powstał też kartki pocztowej oraz strona internetowa. Na zakończenie działań w szkole w Platerowie odbył się wernisaż prac.

 

11. „Puste miejsca, czyli tu byli Żydzi”
// Stowarzyszenie ASK, Racibórz

Projekt opierał się w główniej mierze na pracach z młodzieżą ponadgimnazjalną nad filmem dokumentalnym o raciborskich Żydach. Wcześniej uczniowie poznawali historię raciborskiej społeczności żydowskiej - oglądali archiwalne zdjęcia, słuchali także pieśni w języku hebrajskim i jidysz. Spośród uczniów wyłoniła się grupa młodych dokumentalistów. W ramach zajęć uczestnicy zapoznali się z podstawami przygotowania dokumentu filmowego, obsługi sprzętu filmowego oraz zasad montażu. Działania poszerzono o część artystyczną, zatytułowaną „Ślady dziedzictwa kulturowego śląskich Żydów w przestrzeni miejskiej Raciborza”. W jej ramach zorganizowano uliczny spektakl teatralny „Na ulicy Szewskiej” przygotowany i wyreżyserowany przez Grażynę Tabor, oraz  koncerty muzyki żydowskiej (dotacja z Urzędu Miasta Racibórz). Spektakl, koncert oraz film „Wędrówka po wspomnienia” zaprezentowano podczas finału na placu po dawnej synagodze, w kwietniu 2009.

 

12. „Śladem pożółkłych fotografii”
// Fundacja Inicjatyw Kulturalnych, Radomsko

Projekt obejmujący działania artystyczno-edukacyjne o tematyce żydowskiej. Główną część programu skoncentrowano wokół cyklu warsztatów teatralnych. Ich przebieg wyznaczały prace nad spektaklem przeprowadzone wspólnie z młodzieżą. W efekcie powstał spektakl pt. „Kartki z pamiętnika”, którego scenariusz przygotowała młodzież pod opieką Agaty Kossek. Oprócz inscenizacji zorganizowano wycieczkę do Łodzi, gdzie uczestnicy mieli okazję zobaczyć miejsca związane z historią żydowską – cmentarz żydowski, Muzeum Historii Miasta, synagogę. W ramach zrealizowanych warsztatów historycznych zebrano fotografie i opowieści o radomskich Żydach, z których powstała prezentacja multimedialna. Młodzież spotkała się Zdzisławem Wiatrem, który przybliżył zagadnienia związane z kulturą i tradycją żydowską, wzięła też udział w warsztatach kaligrafii i symboliki żydowskiej. Podczas finału projektu otwarto wystawę zdjęć i zebranych materiałów o radomskich Żydach, swoją premierę miał też spektakl. Materiały zebrane przez młodzież, obejmujące fotografie, ilustracje, słownik pojęć, historię Żydów z Radomia, kompendium wiedzy o religii, obyczajach i życiu codziennym, zostały zweryfikowane merytorycznie przez członków Polskiego Towarzystwa Historycznego.

 

13. "Obrazy pamięci"
// Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno – Ekologicznych „Ruch na rzecz Ziemi”, Siemiatycze

Trzecia edycja projektu to przede wszystkim dalsze prace nad dokumentacją twórczości malarza Józefa Charytona, gromadzenie relacji podlaskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz poszukiwanie pamiątek z przeszłości. Zaprezentowano wystawy fotograficzne „Stare Siemiatycze” oraz  „Od gliny do kafli” autorstwa Dariusza Myhana. Odbył się przegląd filmowy „Siemiatycze w filmie”, podczas którego wyświetlono filmy oSiemiatyczach: „Autobus Siemiatycze”, „Prezydent”, „Żertwa”, „Obcy VI”, „Przewóz” oraz „Charyton” - dokument o życiu artysty. W Sokołowie Podlaskim, w Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz w Warszawie, w DK „Zacisze” przeprowadzone zostały warsztaty wielokulturowe. Powstały też kolejne graffiti: „Tańczące Cyganki” - przy siemiatyckiej synagodze i „Siemiatycze wielokulturowe” na dworcu PKS. Zrealizowano film „Malarz Żydów” o poszukiwaniach obrazów Józefa Charytona. Całokształt działań kontynuowało Stowarzyszenie Inicjatyw Społeczno – Ekologicznych „Ruch na rzecz Ziemi”. Stowarzyszenie zostało wyróżnione za swoją działalność podczas wręczenia dorocznych Kulturalnych Nagród Marszałka Województwa Podlaskiego.

 

14. Moje wielokulturowe miasto
// Fundacja Civis Polonus, Sokołów Podlski

Edycja III: „Gra Moje wielokulturowe miasto”
Kolejny etap odkrywania i popularyzowania przeszłości Sokołowa Podlaskiego przez grupę młodzieży. Tym razem, czerpiąc z uprzednio zebranych materiałów, opracowano grę miejskiej i komiksu, jako dokumentu o przeszłości Sokołowa. Podsumowaniem projektu były plenerowe wydarzenia kulturalne w mieście. Projekt realizowano od maja do września 2009r.

 

15. „Romski Pstryk”
// Stowarzyszenie Edukacji i Postępu STEP, Stary Sącz

Projekt adresowany do dzieci i młodzieży romskiej z osiedla Zawiszy Czarnego w Starym Sączu. Tym razem za pomocą fotografii zilustrowano trzy baśnie: „Ars i Salome”,” O Walku” i „Żywa woda”. Jedną bajkę opracowano techniką otworkową, a dwie pozostałe za pomocą zdjęć cyfrowych. Wykonane zdjęcia zaprezentowano podczas wystawy w trakcie Akcji Ulicznej w Starym Sączu, w zorganizowaniu której pomogła starosądecka galeria „Pod Piątką”. W wydarzeniu wzięło udział 22 dzieci.  Wystawie towarzyszyły dwa wernisaże – w przedszkolu Romskim w Czarnej Górze oraz na konferencji organizowanej przez ASP w Poznaniu pt. „Społeczne dyskursy sztuki-fotografii”. Część wystawy w Poznaniu stanowił film dokumentujący działania warsztatowe z dziećmi romskimi. Na stronie internetowej Akademii Pstryk dostępna jest  publikacja podsumowująca projekt.

 

16. „Tożsamość #2”
// Stowarzyszenie OFFicyna, Szczecin

Projekt przybliżający mieszkańcom Szczecina wspólną historię Polaków i Żydów. Pierwszym przedsięwzięciem było otwarcie wystawy dokumentującej działania performance Antoniego Karwowskiego z wykorzystaniem monety bitej  z okazji 65. rocznicy powstania w getcie warszawskim. Sam performance został zaprezentowany w OFFicynie 18 w ramach Przeglądu Teatrów Małych Form kontrapunkt 2008. Działanie artysty obejrzało ponad 150 osób. Antoni Karwowskiego poprowadził także warsztaty sztuki performance w których wzięło udział 15 licealistów. Mieszkańców Szczecina zaproszono do akcji „Spacerkiem po Niebuszewie”, który miał swoich 10 kolejnych odsłon podczas wakacji. W studiu im. J. Szyrockiego w Polskim Radiu Szczecin zorganizowano dyskusję nad skutkami wyjazdu ogromnej liczby ludności po wydarzeniach Marca '68 r.   Panel poprzedzono projekcją filmu Grzegorza Fedorowskiego pt. „Szalom Lejbuszewo”. W dyskusji wzięli udział: Grzegorz Fedorowski (TVP), Eryk Krasucki (US), Róża Król (TSKŻ) oraz Janusz Mieczkowski (US).

 

17. „Dziennik lekcyjny – historia z Szydłowca”
// Stowarzyszenia Na Rzecz Rozwoju Szydłowca, Szydłowiec

Inspiracją projektu był autentyczny dziennik lekcyjny żydowskiej klasy IIIB z lat 1937-1938, odnaleziony w Szydłowcu. Wokół tego dziennika odbył się cały cykl warsztatów artystycznych. Zajęcia teatralne doprowadziły do przygotowania inscenizacja pt. „Nasza klasa”. Spektakl w wykonaniu Teatru Poezji „U Radziwiłła” wystawiono 5 lutego 2009 r. podczas ewaluacji projektu w szydłowieckim zamku. Za teksty do spektaklu posłużyły między innymi zbiory poezji żydowskiej i słowa wierszy Anny Barańskiej, szydłowieckiej poetki. Warsztaty fotografii otworkowej także bazowały na znalezionym dzienniku. Każdy z uczestników wybrał temat lekcji przeprowadzonej w klasie IIIB i zilustrował za pomocą aparatu. Uroczyste otwarcie wystawy „Dziennik lekcyjny – historia z Szydłowca” towarzyszyło podsumowaniu działań. Goście mogli obejrzeć odtworzone karty z tematami lekcyjnymi, zdjęcia szkoły z lat 70., a także prace  grupy fotograficznej „Młodzi, piękni i bez przyszłości?”. Drugą część wystawy stanowiły udostępnione przez Archiwum Państwowe w Radomiu fotografie przedstawiające szydłowieckich Żydów.

 

18. „Bliżej siebie – Grecy w Bieszczadach”
// Bieszczadzka Fundację Rozwoju Postaw Twórczych „Orelec- GALA”, Uherce Mineralne

Projekt zrealizowany został wspólnie z Teatrem Formy PARRA w Krościenku, w miejscu gdzie przez kilkadziesiąt lat mieszkali Grecy. W prace zaangażowano przede wszystkim młodzież, w tym -  również pochodzenia greckiego. Skupiono się na przybliżeniu mieszkańcom Krościenka przeszłości ich miasta, ze szczególnym uwzględnieniem społeczności greckiej, wszystko w ramach edukacyjno-artystycznych zajęć. Zaprezentowano historię miejsca oraz przeprowadzono warsztaty i happening malarski dla młodzieży, pt. „Droga od przyjaźni do pamięci”. Zrealizowano spektakl Teatru Formy PARRA „Eksodus grecki”, jego premiera oraz koncert „Greckie klimaty” odbyły się podczas finału projektu:   Dnia Kultury Greckiej.

 

19. „Cafe Kaukaz”
// Stowarzyszenie Praktyków Kultury, Warszawa

Cykl wydarzeń artystycznych zrealizowanych z udziałem dzieci czeczeńskich z ośrodka dla uchodźców w Warszawie. Na podstawie legend kaukaskich przygotowano spektakl „Opowieści z Doliny Terek”. Przygotowania prowadzono w Uniwersytecie Powszechnym im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach. Pierwsze efekty pracy zaprezentowano mieszkańcom wsi, dzieciom z pobliskiego przedszkola oraz studentom Uniwersytetu. W dalszą pracę, już w Warszawie, włączyli się rodzice dzieci. Premiera spektaklu odbyła się w Centrum Kultury Łowicka w Warszawie. Łącznie spektakl obejrzało wtedy ok. 500 widzów, w tym m.in. rodziny aktorów oraz inni uchodźcy z ośrodków na Bielanach. Równolegle ze spektaklem zorganizowano  przegląd filmów dokumentalnych Mylene Sauloy („Kaukaska Babel”, „Tańcz z ruinami”) oraz wystawę fotograficzną „Czeczenia” Agnieszki Wójcińskiej i Jana Brykczyńskiego. Efekty działań w ramach „Cafe Kaukaz” prezentowano w szkołach w Niemcach k/Lublina oraz w Lininie. Do obu uczęszczają dzieci z ośrodków dla uchodźców. Kontynuacją projektu jest działanie „Kaukaska odyseja”, finansowane z Urzędu m.st. Warszawy (prezentacje w szkołach warszawskich, Teremiskach, Łukowie, Leonowie, podczas  „Kursu Mistrzowskiego Akademii Tolerancji oraz na Scenie Lubelskiej w ramach projektu „Małe OFF”).

 

20. „Dom szewca Fawki"
// Stowarzyszenia Panorama Kultur, Wojsławice

Idea projektu opierała się przede wszystkim na organizacji warsztatów edukacyjnych poświęconych dziedzictwu sztetl. Stanowiły one próbę odpowiedzi na pytanie o miejsce tego dziedzictwa we współczesnej kulturze oraz jego percepcję przez dzisiejsze społeczności lokalne. Odpowiedzi można szukać na przykładzie Wojsławic, miasteczka w powiecie chełmskim, gdzie zrealizowano projekt. Grupa uczestników zamieszkała w starym drewnianym domu, w którym kiedyś żył żydowski szewc Fawka. Obecnie dom ten pełni funkcję oficjalnej siedziby Stowarzyszenia Panorama Kultur. Autorzy projektu szukali wraz z uczestnikami  skutecznych i nowatorskich metod pracy animacyjnej i kulturotwórczej z dziedzictwem sztetl w społecznościach lokalnych. Podczas warsztatów spotkały się różnorodne doświadczenia uczestników - animatorów stykających się z tym tematem w swojej pracy. Wśród nich znaleźli się: nauczyciele, animatorzy kultury i studenci zainteresowani szeroko pojętą tematyką wielokulturowości. Dyskusjom i spotkaniom z ekspertami towarzyszyły wyprawy śladem dawnych małych miasteczek żydowskich (Zamość, Szczebrzeszyn, Izbica), spektakle, reportaże, prezentacje projektów, spotkaniami z gośćmi. Jednym z efektów projektu jest strona internetowa sztetl.blox.pl.

 

21. „Wspomnienie”
// Stowarzyszenie „Hańczowa-Wszyscy Razem”, Wysowa

„Wspomnienie” to przede wszystkim cykl spotkań i warsztatów, przybliżających historię miejsca zamieszkałego w przeszłości przez różne kultury. W efekcie rozmów z mieszkańcami zgromadzono relacje o dawnym wspólnym życiu Łemków, Polaków, Romów, Węgrów i Żydów z okolic Wysowej. Na podstawie materiału opracowano mapę przedwojennej społeczności oraz zorganizowano wystawę prac. Działania trwały od stycznia do sierpnia 2009r.

 

22. 1. ogólnopolska konferencja osób działających na rzecz ochrony żydowskiego dziedzictwa kulturowego „Pro memoria Ireneusz Ślipek”
// Towarzystwo Historyczne Yachad, Zduńska Wola

Podczas konferencji, która odbyła się w dniach 15-16 września 2008r zaprezentowano działania osób zaangażowanych w ratowanie dorobku kultury żydowskiej. Program konferencji urozmaiciła wystawa plenerowa „Strażnicy pamięci” oraz spotkanie z panią Kazimierą Rozmarynowską, byłą mieszkanką Zduńskiej Woli, ocalałej z Holokaustu.

 

23. „Posłuchaj śpiewu starych ulic”
// Żuromińskie Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne Plan – Szansa, Żuromin

Działania polegały na odkrywaniu wspólnie z młodzieżą z Formacji Monitor, polsko – żydowskiej przeszłości miasta. Za źródło wiedzy historycznej posłużyły rozmowy przeprowadzone z mieszkańcami. Dla uczestników zorganizowano warsztaty dziennikarskie, konkurs plastyczny na najlepszy model jednego z zabytków żydowskich oraz konkurs fotograficzny. Działania zakończono w święto Chanuka -  powstała makieta Żuromina z 1930r. oraz  zaprezentowano zebranych opowieści i przedwojenne fotografie.